Шинэ мэдээ
Газрын ерөнхий хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг өргөн барив
Барилга, хот байгуулалтын сайд Б.Мөнхбаатар Газрын ерөнхий хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл, Кадастрын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл, Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл, Нийгмийн зайлшгүй хэрэгцээг үндэслэн газар чөлөөлөх тухай хуулийн төсөл болон Газрын төлбөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарт өнөөдөр (2022.06.17) өргөн мэдүүллээ.
Дэлхийн газрын тосны зах зээлийн өнөөгийн байдал, ирээдүйн төлөв
Дэлхийн зах зээлд газрын тосны үнэ 2020 онд Коронавируст цар тахлын улмаас олон жилийн доод түвшинд хүрч, Брент төрлийн газрын тос 19 ам.доллар/ баррель хүрч буурсан. Цар тахлын улмаас улс орнууд дотооддоо хатуу хөл хорионы дэглэм тогтоож, газрын тосны хэрэглээ ихээхэн хэмжээгээр буурч, эрэлтээс үүдэн үнэ буурахад хүрсэн. Дэлхийн зах зээлийн газрын тосны үнийг тогтворжуулах зорилгоор ОПЕК ба ОПЕК-ийн өргөтгөсөн бүлэг 2020 оны тавдугаар сарын 1-ний өдрөөс эхлэн газрын тосны олборлолт, нийлүүлэлтийн хэмжээг өдрийн хэрэглээний суурь хэмжээнээс 9.7 сая баррелиар бууруулсан бөгөөд хөл хорио, вакцины хөгжүүлэлт, дэлхийн эдийн засгийн сэргэлт, газрын тосны эрэлт, хэрэгцээний чиг хандлагаас хамаарч үе шаттайгаар нэмэгдүүлэх шийдвэр гаргасан. Үүнээс хойш газрын тосны үнэ тасралтгүй өсч, сүүлийн хэдэн жилийн хамгийн дээд түвшинд хүрсэн буюу 2022 оны гуравдугаар сарын 8-ны өдөр 127 ам.доллар/баррель давжээ.
“Өнөөдрийн шинжилгээ 2022” уулзалт, хэлэлцүүлэг боллоо
Геологийн Төв Лаборатори ТӨҮГ (ГТЛ) 1957 онд байгуулагдсан бөгөөд энэ жил 65 жилийн ойгоо тэмдэглэж байна. Эрдэнэсийн нууцыг тайлсан 65 жилийн хугацаанд тус лаборатори Монгол орны нутаг дэвсгэрт хийгдэж байгаа геологийн зураглал, ерөнхий эрэл, хайгуулын ажлын лабораторийн цогц шинжилгээ, уул уурхайн экспортын бүтээгдэхүүний хөндлөнгийн хяналт, гаалийн хяналтын шинжилгээг гүйцэтгэсээр ирсэн юм. Олон улсын стандартад нийцсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж, шинжилгээний баталгаат үр дүнгээр харилцагчиддаа үйлчилдэг ГТЛ нь 65 жилийн ойн тэмдэглэлт жилийн хүрээндээ олон чухал арга хэмжээг төлөвлөжээ. Үүний нэг болох “Өнөөдрийн шинжилгээ -2022” уулзалт хэлэлцүүлгийг Үндэсний Геологийн Албаны хурлын танхимд зохион байгууллаа.
Оюутолгойн далд уурхайн анхны хүдэр буулгуурын тэсэлгээг хийв
"Оюутолгой"-н хяналтын багцыг эзэмшдэг "Туркойз Хилл Ресурс" компани Хойд Хюго далд уурхайн анхны хүдэр буулгуурын тэсэлгээг энэ сарын 17-ны өдөр хийхээр болсныг мэдээлсэн. Энэ дагуу тэсэлгээг өнөөдөр амжилттай хийсэн байна. Хүдэр буулгуурын (the first drawbell) тэсэлгээг өмнө нь энэ оны гуравдугаар улиралд хийхээр тооцоолж байсан нь ийнхүү хугацаанаасаа өмнө биелж байна.
Зэсийн ханш сүүлийн арван сарын доод түвшинд хүрэв
Нью-Йоркийн түүхий эдийн биржид нэг тонн зэсийн ханш 8888 ам.долларт хүрсэн нь өмнөх оны наймдугаар сараас хойших доод хэмжээ (2022.06.16) боллоо. Ийнхүү буурсан нь инфляцаас үүдэлтэйгээр АНУ-ын төв банк бодлогын хүүгээ 0.75%-иар буюу сүүлийн 28 жилд байгаагүй огцом дүнгээр нэмэгдүүлсэнтэй холбоотой гэж шинжээчид үзэж байна. Томоохон эдийн засагтай хөгжингүй улс орнуудын төв банкууд ч дээрхтэй адилаар мөнгөний хатуу бодлого явуулж буй нь металын эрэлтийг бууруулах эрсдэлтэйг эдийн засагчид анхааруулав.
Олборлох салбараас улсын төсөвт 1.16 их наяд тэрбум төгрөг төвлөрүүлэв
Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн орлого 2022 оны эхний дөрвөн сарын байдлаар 5.27 орчим их наяд төгрөг болсноос Эрдэс баялгийн салбараас төсөвт төвлөрүүлсэн орлого 1.19 орчим их наяд тэрбум төгрөг байна. Уул уурхай, олборлох салбараас 2022 оны эхний 4 сарын байдлаар улсын төсөвт 1,161.4 тэрбум төгрөг татвар, хураамж хэлбэрээр төвлөрүүлжээ.
АНУ-ын төв банк бодлогын хүүгээ 0.75%-иар огцом нэмэгдүүлэв
АНУ-ын Холбооны нөөцийн банк бодлогын хүүгээ 0.75%-иар нэмэгдүүлж буйгаа (2022.06.15) зарлалаа. Энэ нь бодлогын хүүг 1994 оноос хойших хамгийн өндөр дүнгээр нэмэгдүүлсэн хэрэг болж байна. Ингэснээр АНУ-ын төв банкны бодлогын хүүгийн хэмжээ 1.5-1.75%-д хүрч байна. Энэ оны эцэс гэхэд тус улсын төв банкны бодлогын хүү 3.4%-д, улмаар ирэх оны хавар гэхэд 3.8%-д хүрэхээр байгааг тус банк төсөөлж байна. Гэхдээ бодлогын хүү ирэх оны эцэс гэхэд эргээд буурч 3.4%, 2024 оны эцэс гэхэд 3.1%-д хүрэх болов уу гэж үзжээ.
“MONGOLIA MINING 2022” ОЛОН УЛСЫН УУЛ УУРХАЙН ҮЗЭСГЭЛЭНГ 9 САРЫН 21-23-НД ЗОХИОН БАЙГУУЛНА
“Mongolia Mining” Олон улсын уул уурхайн үзэсгэлэнгийн 11 дэхь удаагийн арга хэмжээ 2022 оны 09 дүгээр сарын 21-23-ны өдрүүдэд гурван өдрийн турш “Буянт-Ухаа” Спорт ордонд зохион байгуулагдана. Энэ удаагийн үзэсгэлэнд уул уурхайн салбарын дэлхийд тэргүүлэх технологийг 3 өдрийн турш дэлгэн харуулахаас гадна, эрдэс баялгийн салбарт төрөөс баримтлах бодлого, холбогдох хуулиуд, Монгол улсад хэрэгжих уул уурхай дэд бүтцийн төслүүд сэдвээр семинарууд болон тоног төхөөрөмжийн үзүүлэх тоглолтууд зохион байгуулагдана.
Жилээс жилд өргөжин тэлж ирсэн уул уурхайн салбарын хамгийн том арга хэмжээ, өнөө жил урьд урьдынхаас илүү өргөн цар хүрээтэй болох юм.
Ж.Золжаргал: Нүүрсний экспортыг энэ жил 30 сая тоннд хүргэх боломжтой
"Монгол Нүүрс Ассоциаци"-ийн Гүйцэтгэх захирал Ж.Золжаргал Монголын нүүрсний экспортын төлөв байдал” сэдвээр илтгэл тавилаа. Тэрбээр энэ онд “Монголын нүүрсний экспорт гуч гаруй сая тоннд хүрэх боломж бийг тодотгосон. Хэдийгээр манай улсад экспортын ердөө зургаахан сарын хугацаа үлдээд байгаа ч хил гаалийн нөхцөлийг нааштайгаар шийдвэрлэж чадвал ийм боломж байгааг тэрбээр уламжилсан юм. Шивээхүрэн боомтын тээвэрлэлт сэргэсэн үед энэхүү зорилт биелэх боломж бий. Гэхдээ үүний тулд манай улс он дуустал сард дунджаар 3.5 сая тонн нүүрс экспортлох шаардлагатай болоод байгаа юм.
Монгол орны метан хийн баялгийг үнэллээ
Ногоон эрчим хүч дэлхийн тренд болоод байгаа өнөө үед манай улс “Монгол Улсын нүүрсний давхаргын метан хийн хэтийн төлөвийн үнэлгээ”судалгааны үр дүнг өнөөдөр “Туушин” зочид буудлын хурлын танхимд танилцууллаа. Монгол Улс, Австрали Улсын Засгийн газар хоорондын хамтын ажиллагааны хүрээнд хэрэгжүүлж байгаа “Австрали-Монголын эрдэс баялгийн салбарын хамтын ажиллагааны хөтөлбөр” болох АМЕП-2 хөтөлбөрийн хүрээнд АМГТГ-ын санаачлагаар Үндэсний геологийн алба, Монгол Улсын Их сургууль, Австралийн “Сайпер” зөвлөх компани хамтран зургаан сарын турш метан хийн нөөцийн судалгааг хийжээ.
AИ92 шатахууны импортын үнэ буурч, дизелийнх өсөв
Нефтийн бүтээгдэхүүнийг дотор нь ангилж үзвэл, эхний таван сард манай улсын АИ92 шатахууны импортын биет хэмжээ өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 77%-иар өссөн байна. Уг төрлийн шатахууны импортын (нэгжийн) үнийн дүн тонн тутамд өнгөрсөн тавдугаар сард дунджаар 823.9 ам.долларт хүрчээ. Энэ нь дөрөвдүгээр сарын дундаж үнээс 8 орчим хувиар буурсан байна. Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам "Роснефть"-тэй үнэ тогтворжуулах гэрээ байгуулснаар зургадугаар сар дуустал импортын үнийг 840 ам.долларт барихаар болсон.
УУХҮЯ Чилийн Уул уурхайн яамтай харилцан ойлголцлын Санамж бичиг байгууллаа
Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд Г.Ёндон Бүгд Найрамдах Чили Улсын Уул уурхайн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Вилли Крачтай уулзаж, хоёр орны уул уурхайн салбарын хамтын ажиллагаа, тэр дундаа зэсийн баяжмал боловсруулах үйлдвэрийн технологи судлах, хамтран ажиллах боломжийн талаар санал солилцож баяжмал боловсруулах үйлдвэрийн талаар товч танилцуулав.
Энэ үеэр “Эрдэс баялгийн салбарт хамтран ажиллах тухай Монгол Улсын Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам Бүгд Найрамдах Чили Улсын Уул уурхайн яамтай харилцан ойлголцлын Санамж бичиг”-ийг байгууллаа.
PDAC 2022: "Монголын өдөр"
Канадын Торонто хотноо Prospectors and Developers Association of Canada (PDAC) буюу Канадын хайгуулч, олборлогчдын холбооноос жил бүр зохион байгуулдаг олон улсын хөрөнгө оруулагчдын 90 дэх удаагийн чуулган (2022.06.13) эхэллээ. "Монголын өдөр"-ийг нээж Монгол Улсаас Канад Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Я.Ариунболд, Канад Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд хатагтай Кэтрин Ивкоф, УИХ-ын гишүүн Г.Дамдинням, УУХҮ-ийн сайд Г.Ёндон нар үг хэлэв.
PDAC 2022: Монголын хөрөнгө оруулалтын хурал болно
"PDAC 2022" хурлын эхний өдөр Монголын хөрөнгө оруулалтын хурал (Mongolia@PDAC2022) болно. Энэхүү хуралд салбарын яам, агентлаг, төрийн бусад төлөөлөл, Монгол улсаас Канад улсад суугаа Элчин сайд Я. Ариунболд болон Канад Улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайд Катрин Ивкоф, мөн салбарын томоохон компаниудын төлөөлөл оролцоно. Тодруулбал тус хурлыг нээж салбарын сайд Г. Ёндон, хоёр улсын Элчин сайд нар үг хэлэх бол хурлын хоёр дахь хэсгийн эхэнд Үндэсний геологийн албаны дэд дарга Б. Уянга “Ногоон шилжилтийн эрин дэх Монголын түүхий эд нийлүүлэлтийн нөөц бололцоо” сэдвээр сонсгол тавина.
Эрдэс баялгийн салбарын хүний эрх, жендэрийн цахим сургалт боллоо
Монгол Улсын эрдэс баялгийн салбарт хүний эрх, жендэрийн тэгш байдлыг хангахад хувь нэмэр оруулах зорилго бүхий цахим сургалт (2022.06.10) боллоо. Сургалтыг Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн дэд сайд О.Батнайрамдал нээж үг хэлэн, УУХҮЯ-наас геологи, уул уурхай, газрын тос, хүнд үйлдвэрийн салбарт жендэрийн талаар баримтлах бодлогыг хэрэгжүүлэхэд дэмжлэг болж буй эрдэс баялгийн салбарын ажилтнуудад зориулсан цахим сургалтыг зохион байгуулж буйд холбогдох албаны хүмүүст талархал илэрхийлэв.
"Чалко" нүүрс тээврийн тусгай гарц байгуулах хүсэлтээ илэрхийлэв
Монгол Улсын Ерөнхий сайдын 2022 оны 47 дугаар захирамжаар байгуулагдсан хилийн Гашуунсухайт, Шивээхүрэн боомтын үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх үүрэг бүхий ажлын хэсэг БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ы Баяннуур хотын болон Ганцмод боомтын захиргаа, БНХАУ-ын төрийн өмчит Чалко компанийн удирдлагуудтай цахим уулзалт (2022.06.09) хийлээ. "Чалко" компаниас цаашид нүүрс тээврийн нэвтрүүлэлтийг нэмэгдүүлж, Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сумын Тавантолгойн уурхайгаас Гашуунсухайт, Гашуунсухайт-Ганцмод чиглэлд тусгайлсан нүүрс тээврийн гарц, битүүмжилсэн тээврийн багийг байгуулж, халдвар хамгааллын дэглэмийг сахиулж ажиллах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийллээ.
Эрдэс баялгийн салбарын ажилтан та ажлын байрандаа үүрэг, харилцаа, хандлагаа төлөвшүүлээрэй
Байгууллагын гол цөм нь ажилтан, ажиллагсад. Удирдлага чиг үүрэг өгч ажилтан биелүүлснээр байгууллага хөгждөггүй. Харин бүх ажилтан тухайн байгууллагад тулгараад байгаа асуудлыг шийдвэрлэхэд оролцох боломж бүрдсэнээр хөгжиж эхэлдэг. Ажилтан та эрхтэй бас үүрэгтэй. Хэрэв шаардлагатай зарим хууль танай байгууллагад хэрэгжихгүй байгаа бол хуулиа дагаж мөрдөхийг шаардах эрх ажилтан танд бий. Эрдэс баялаг эмэгтэйчүүдийн холбоо” НҮТББ–ын боловсруулсан “Салбарын хүний эрх, жендэрийн цахим сургалтын хөтөлбөр”-ийн гол санаа нь энэ.
УУХҮЯ: Тэсрэх бодисын үндсэн түүхий эдийн хангамж хэвийн байна
Салбарын сайд Г.Ёндон уул уурхайн салбарын үйлдвэрлэлийн зориулалттай тэсрэх бодисын үндсэн түүхий эд азотын бордооны томоохон нийлүүлэгч компани болох ОХУ-ын “Азот” компанийн удирдлагуудыг хүлээн авч уулзлаа. “Азот” компани нь ОХУ-ын азотын бордооны томоохон үйлдвэрлэгч бөгөөд дэлхийн 30 гаруй орны хөдөө аж ахуй, үйлдвэрлэлийн салбарын хэрэглэгчдийг хангадаг төдийгүй өөрийн дөрвөн үйлдвэрээр дамжуулан үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнийг дэлхийн зах зээлд нийлүүлж байна. Тэр дундаа Монгол Улсын уул уурхай, хөдөө аж ахуйн салбарын азотын бордооны хэрэглээний 80 гаруй хувийг дангаараа хангадаг томоохон нийлүүлэгч компани юм.
Нүүрсний экспорт тавдугаар сард 1.93 сая тонн болж огцом өсөв
Эрдсийн экспорт дундаа нүүрсний экспорт орлогын дүнгээр тэргүүлсэн байна. Оны эхний таван сарын байдлаар манай улс нийт 5.72 сая тонн нүүрсийг 1.7 тэрбум ам.доллараар борлуулсан байна. Өөрөөр хэлбэл нүүрсний экспорт өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад жингээр 33.7%-иар буурсан бол орлогын дүнгээр 82.7%-иар өсчээ. Сарын дүнгээр авч үзвэл өнгөрсөн тавдугаар сард манай улс 1.93 сая тонн нүүрс экспортолсон нь өмнөх сарынхаасаа 52.4%, өмнөх оны мөн үеийнхээс 46.2%-иар тус тус нэмэгджээ. Тавдугаар сард нүүрсний экспорт огцом өссөнөөр өнгөрсөн оны гуравдугаар сараас хойших хамгийн өндөр дүн боллоо.
Замби арга барил
Саяхны нэгэн судалгаан дээр Монголыг Замбитай хөрөнгө оруулалтын орчноор нь харьцуулжээ. Уг судалгаанд Чили, Австралийг ч судлагдахуунаар сонгож. Энэ хоёр улс нь уул уурхайн хөрөнгө оруулалтын хэмжээ, бусад үзүүлэлтээр манайхаас хол илүү гэдэгт нэг их гайхах зүйлгүй. Харин Замби бидэнтэй эн зэрэгцээд бүр илүү гарч байвал та бас битгий гайхаарай.
Замби болон Монголыг харьцуулахад их төвөгтэй. Хамгийн түрүүнд Замби гэхээр Африкийн талыг эзэрхэн идээшлэн буй зааны сүргийн тухай дүр зураг буух бол Монголын тухай гадаадынханд өвлийн тэсгим хүйтэнд талыг дүүргэн давхих адуун сүрэг санаанд нь буух биз ээ. Хоёулаа гайхалтай, гэхдээ их өөр.
Нэг төсөөтэй зүйл гэвэл Замби манайхтай адилхан далайд гарцгүй орон бөгөөд Африк тивийн урд хэсэгт найман улстай хиллэн оршино.
