The Mongolian Mining Journal

Ганцмод боомтоор 159 нүүрсний машин нэвтэрчээ Монголын нүүрсний экспортын хамгийн том суваг болох Гашуунсухайт-Ганцмод боомтоор 159 нүүрсний машин нэвтэрсэн (2022.03.02) тухай "Фэнвэй Энержи" мэдээлсэн байна. Ингэснээр өдөрт боомтоор нэвтрэх машины тооны хувьд 2021 оны арванхоёрдугаар сарын 1-нээс хойших хугацаанд хамгийн олон тээврийн хэрэгсэл нэвтэрсэн тохиолдол боллоо.

Эрдсийн зах 2022 онд өсөлтөө хадгална Эрдсийн зах зээлийн хувьд 2021 он томоохон өсөлтийн жил байсан бол энэ онд түүхий эдийн ханш өмнөх он шиг огцом дээшлэхгүй болов уу гэсэн таамгийг шинжээчдийн зүгээс өгч байна. Цар тахлын дараах эдийн засгийн сэргэлт, өсөлтийн нөлөөгөөр үнийн түвшин огцом буурахгүй, тогтвортой хадгалагдах болов уу гэсэн хүлээлт байна. Гэхдээ он гарсаар эрдсийн ханшийн үзүүлэлт өсөлттэй гарч байна. Цаашлаад энэ онд ганцхан макро түвшний хүчин зүйлсээс гадна нийлүүлэлтийн шинж чанартай үзэгдэл ханшийн өсөлтөд голлох нөлөө үзүүлэхээр байна. Он гарсаар лити, никелийн ханш нийлүүлэлтийн хумигдмал байдлаас үүдэн огцом өсөлт үзүүллээ. Ингээд Монгол улсын экспортын зарим эрдсийн зах зээлийн төлөв байдлыг хүргэе.

Брэнт газрын тосны ханш 119.78 доллар/баррель болж өсөв Брэнт газрын тосны ханш 2012 оны дөрөвдүгээр сараас хойших дээд хэмжээнд хүрч өсөөд байгаа бөгөөд одоогийн байдлаар нэг баррель нь 119.78 ам.доллартай тэнцжээ. Орос, Украины хооронд үүссэн мөргөлдөөний улмаас барууны орнууд хориг арга хэмжээ авах болсон нь газрын тосны томоохон олборлогч хойд хөршийн нефть экспортод томоохон цохилт болно гэж шинжээчид үзэж байна. ОХУ нь газрын тосны экспортоор дэлхийд дээрээсээ хоёрт ордог.

4.2 сая га талбайд хайгуулын лиценз олгож, хөрөнгө татна Геологи, уул уурхайн салбарыг эрчимжүүлэх нь” хурлаар салбарын бодлогын хүрээнд хийх ажлууд болон хайгуулын лиценз олголтыг нэмэгдүүлэх тухай танилцууллаа. Монгол Улсын Засгийн газраас баталсан “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-д Аж үйлдвэржилтийг сэргээх үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн эхний үе шатанд гурван зорилтын хүрээнд 11 арга хэмжээ, хөгжлийн 13 төсөл хэрэгжүүлэхээр тусгасан. Энэ ажлын хүрээнд эрдэс баялгийн салбарын бодлогын шинэчлэл, уул уурхайн ирээдүйн чиг хандлагыг урьдчилан судлах, түүнд чиглэсэн урьдач нөхцөлийг бүрдүүлэх зорилго бүхий “Геологи, уул уурхайн салбарыг эрчимжүүлэх нь” сэдэвт хурал (2022.02.24) боллоо.

Австралийн эрчим хүчний нүүрсний үнэ 440 ам.доллар/тонн болж түүхэн дээд үзүүлэлтэд хүрлээ Австралийн Newcastle боомтоор худалдаалагддаг сайн чанарын эрчим хүчний нүүрсний ханш тонн тутамдаа 440 ам.доллар (2022.03.02) болж өсөөд байна. Ингэснээр өмнөх оны гуравдугаар сарын түвшнээс 357%-иар өссөн дүн боллоо. Ийнхүү эрчим хүчний нүүрсний ханш өсч байгаа нь ОХУ, Украины хооронд үүсээд буй мөргөлдөөний улмаас эрчим хүчний хямрал даамжирч болзошгүй байгаатай холбоотой. ОХУ нь дэлхийн зах зээл дэх эрчим хүчний нүүрсний экспортын 17%-ийг эзэлдэг байна.

Газрын тосны хоолойн санхүүжилтийг нүүрсний урьдчилгаа борлуулалтаар шийдвэрлэнэ Газрын тос дамжуулах хоолой барихад шаардагдах хөрөнгө оруулалтын гэрээнд заасан мөнгөн дүн болох 397 сая ам.долларыг нүүрс урьдчилан борлуулах замаар санхүүжүүлэхийг “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн Төлөөлөн удирдах зөвлөлд даалгалаа. Мөн Газрын тос дамжуулах хоолойн барилга угсралт, бүтээн байгуулалтын ажилд хяналт тавьж ажиллахыг Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд Г.Ёндонд даалгав.

Чилийн олборлолт буурснаар зэсийн ханш 2.9%-иар өсөв Дэлхийн зэсийн хамгийн том нийлүүлэгч Чили улсын зэсийн олборлолт өнгөрсөн нэгдүгээр сард 2011 оноос хойших хамгийн доод түвшинд хүрсэн байна. Тодруулбал өнгөрсөн нэгдүгээр сард тус улсын зэс олборлолт 429.9 мянган тоннд хүрсэн нь өмнөх сарынхаасаа 15%-иар, өмнөх оны мөн үеийнхээс 7.5%-иар тус тус буурсныг Чилийн стастикийн газар даваа гаригт мэдээлжээ.

П.Очирбат: Шилжилтийн хүнд үед малчид, уурхайчид Монголыг авч гарсан “The Mongolian Mining Journal” сэтгүүл Уул уурхайн салбарын 100 жилийн ойд зориулж, “Зууны алдартан” булан нээж, сар бүр нэгэн эрхмийг танилцуулахаар төлөвлөөд байна. Энэхүү булангийн анхны зочин маань уулын инженерээс улсын Ерөнхийлөгч хүртэл ажиллаж, уул уурхайн салбарт олон зүйлийг хийж бүтээсэн Пунсалмаагийн Очирбат юм. Уул уурхайн салбарт хагас зуу гаруй жил ажилласан түүний 80 насны ой энэ жил тохиож байгаа юм. Уурхайчин хүн Монгол Улсын анхны Ерөнхийлөгчөөр сонгогдон ажилласан нь уул уурхайн салбарынхны бахархал билээ.

Монголбанк оны эхний хоёр сард 2.4 тонн үнэт метал худалдан авлаа Монголбанк 2022 оны хоёрдугаар сард 795.3 кг үнэт метал худалдан авч, оны эхнээс өссөн дүнгээр нийт 2.4 тонн үнэт метал худалдан аваад байна. Энэ нь өмнөх оны мөн үетэй харьцуулбал 23.3%-иар буюу 464.6 кг-аар өссөн үзүүлэлт юм. Хоёрдугаар сарын хувьд Дархан-Уул аймаг дахь Монголбанкны хэлтэс 15.7 кг, Баянхонгор аймаг дахь Монголбанкны салбар 59.2 кг үнэт метал тус тус худалдан авсан байна.

Байгалийн хийн хоолойн төслийн Зураг төсөл, инженерийн хайгуул судалгааны ажлыг эхлүүлэх гэрээг үзэглэв ОХУ-аас Монгол Улсын нутаг дэвсгэрээр дамжуулан БНХАУ руу байгалийн хий хоолой татах төслийн ТЭЗҮ-ийг эцэслэн баталгаажуулах Протоколд өнгөрсөн нэгдүгээр сарын 25-нд гарын үсэг зурсан билээ. Тэгвэл төслийн дараагийн шат буюу Зураг төсөл, инженерийн хайгуул судалгааны ажлуудыг эхлүүлэх тухай гэрээнд Монгол Улсын Шадар сайд С.Амарсайхан, ОХУ-ын “Газпром” НХН-ийн Удирдах зөвлөлийн дарга А.Б.Миллер нар (2022.02.28) гарын үсэг зурлаа.

Гадаад эрсдэлтэй уялдуулан СТБЗөвлөлөөс зөвлөмж боловсруулна Санхүүгийн тогтвортой байдлын зөвлөл (СТБЗ)-ийн 2022 оны нэгдүгээр улирлын ээлжит бус хурал (2022.02.28) зохион байгуулагдлаа. Тус хуралдаанаар “Орос, Украины цэргийн ажиллагааны манай улсын эдийн засагт үзүүлэх нөлөө”-ний талаар Сангийн яамны Эдийн засгийн бодлогын газрын Макро эдийн засгийн бодлогын хэлтсийн дарга Ж.Ганбаяр, “Монгол Улсын эдийн засгийн төлөв, зарим арга хэмжээний санал”-ыг Монголбанкны Мөнгөний бодлогын газрын захирал Б.Баярдаваа, “Дэлхийн бусад улсуудаас ОХУ-ын эсрэг авсан төлбөр тооцооны хориг арга хэмжээнүүд”-ийн талаар Монголбанкны Төлбөрийн тооцооны газрын захирал Э.Анар нар тус тус танилцуулав.

Нүүрсний экспорт он гарсаар 1.2 сая тоннд хүрлээ Энэ сарын 18-24-нд авто замаар 1884 чингэлэг, төмөр замаар 350 чингэлэг нийт оны эхнээс 1,196.9 мянган тонн нүүрс, авто замаар 192 чингэлэг, төмөр замаар 220 чингэлэг буюу оны эхнээс 191.5 мянган тонн зэсийн баяжмал экспортлоод байна. Төмрийн баяжмалын тухайд төмөр замаар 754 чингэлэг буюу оны эхнээс нийт 280 мянган тонн бүтээгдэхүүн экспортолжээ.

“Оюутолгой”-н Гүйцэтгэх захирал Армандо Торрес албан тушаалаа орхив “Оюутолгой” компанийн Гүйцэтгэх захирал Армандо Торрес албан тушаалаасаа чөлөөлөгдөхөөр болсон байна. Тэрбээр сүүлийн таван жил хагасын турш компанийн удирдах албыг амжилттай хашиж ирсэн бөгөөд үүрэгт ажлаасаа чөлөөлөгдөх хүсэлтээ ийнхүү илэрхийлсэн байна. Тэрээр цаашид Австралид шинэ албан тушаалд томилогдон ажиллах юм байна. “Оюутолгой”-н шинэ Гүйцэтгэх захирал томилогдох хүртэл Гүний уурхайн төслийн захирал Жак Ван Тондерыг ТУЗ-өөс Гүйцэтгэх захирлын үүрэг гүйцэтгэгчээр томилж ажиллуулахаар болжээ.

2022 онд хөнгөн цагааны хомсдол нүүрлэнэ Олон улсын эрдэс баялгын шинжээчид хөнгөн цагаан үйлдвэрлэлийн дэлхийн хоёр дахь том компани болох “UC Rusal”-ын удирдлагатай уулзалт хийжээ. Тэдний таамаглаж байгаагаар 2022 онд эрэлтээс шалтгаалсан хөнгөн цагааны хомсдол 1.6-1.7 сая тонн хүрэх ажээ.

УБТЗ: Төмөр замын тээврийн хориг бүрэн цуцлагдаагүй Хоёрдугаар сарын 11-нээс хойш 1200 орчим вагон, 85000 тонн зэсийн баяжмал БНХАУ-д хүлээлгэн өгсөн. “Улаанбаатар төмөр зам” ХНН цаашид экспортын хэмжээг нэмэгдүүлэх чиглэлээр БНХАУ-ын талд санал тавин, цахим уулзалт зохион байгуулж байна.

Зэсийн баяжмалаас оны эхний сард 239 тэрбум төгрөг төсөвт төвлөрүүлжээ 2022 оны нэгдүгээр сарын байдлаар уул уурхайн салбараас улсын төсөвт 299.1 тэрбум төгрөгийг татвар, хураамж хэлбэрээр төвлөрүүлсэн байна. Энэ дотроо зэсийн баяжмалын төсөвт оруулсан татварын хэмжээ нийт салбарын хэмжээнд төвлөрүүлсэн орлогын 80 орчим хувийг дангаараа бүрдүүлж байна.

Г. Ёндон: Нүүрсний экспортыг 50 сая тоннд хүргэж нэмэгдүүлэхээр ажиллана “Геологи, уул уурхайн салбарыг эрчимжүүлэх нь” хурлыг нээж салбарын сайд Г. Ёндон илтгэл тавилаа. Сайд “Дэлхийн уул уурхайн салбар шинэ үе шатандаа орж байна. Дэлхийн дулаарлаас үүдэн ногоон эрчим хүч, эрчим хүчний шилжилт зэрэг бодлоготой холбоотойгоор манай ашигт малтмалын гол бүтээгдэхүүн болох зэсийн үнэ өсөх хандлагатай байна. Нөгөө талаас улсын төсвийн томоохон хэсгийг бүрдүүлдэг нүүрсний хувьд 2060 он хүртэл Хятад улсын баримталж байгаа бодлого, цаашлаад АНУ, Европын холбооны улсуудын бодлогын нөлөөгөөр хэрэглээ нь үе шаттайгаар буурахаар байна.

"Геологи, уул уурхайн салбарыг эрчимжүүлэх нь" хурал болж байна Эрдэс баялгийн салбарын бодлогын шинэчлэл, уул уурхайн ирээдүйн чиг хандлагыг урьдчилан судлах, түүнд чиглэсэн урьдач нөхцөлийг бүрдүүлэх зорилго бүхий “Геологи, уул уурхайн салбарыг эрчимжүүлэх нь” сэдэвт арга хэмжээг өнөөдөр зохион байгуулж байна. Уг хурлаар салбарын бодлогын шинэчлэл, ирээдүйн уул уурхай гэсэн үндсэн хоёр сэдвийн хүрээнд ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл олголтын реформ, өндөр технологийн түүхий эдийн судалгаа, үр дүнгийн талаар хэлэлцэнэ.

“Монголын эдийн засгийн чуулган 2022” болно “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын хэрэгжилтийн явцын танилцуулгатай холбогдуулан “Монголын эдийн засгийн чуулга уулзалт-Шинэ сэргэлтийн бодлого” арга хэмжээг зохион байгуулах бэлтгэлийг хангах Ажлын хэсгийг байгууллаа. “Монголын эдийн засгийн чуулган-2022” дөрөвдүгээр сарын 7, 8-нд болно. Долдугаар сард “Наадам- чуулга уулзалт”, арваннэгдүгээр сард “Invest Mongolia” уулзалт зохион байгуулна.

Зүүнбаян-Ханги чиглэлийн төмөр замын төслийг эрчимжүүлнэ Засгийн газрын хуралдаанаар (2022.02.23) Зүүнбаян-Ханги чиглэлийн төмөр замын төслийн явцын талаар мэдээлэл сонссон байна. Шинэ сэргэлтийн бодлогын төсөл, арга хэмжээний гурав дахь жагсаалтад Зүүнбаян-Ханги чиглэлийн төмөр замын төсөл багтсан байгаа юм. Өнөөдрийн Засгийн газрын хуралдаанаар Ерөнхий сайд энэхүү төслийг гуравдугаар сард эхлүүлж, аравдугаар сард дуусгах үүрэг чиглэлийг холбогдох сайд нарт өгсөн байна.