Эрдсийг эрдэнэст
Ирээдүйг өндөр хөгжилд
Mining The Resources
Minding the future
Шинэ мэдээ
Уул уурхайн салбарын 100 жилийн ойг тохиолдуулан төрийн дээд цол, одон, медаль гардуулав Уул уурхайн салбарын 100 жилийн ойг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гаргаж, эрхэлсэн ажил, салбартаа өндөр амжилт гарган, эх орноо хөгжүүлэх үйл хэрэгт үнэтэй хувь нэмэр оруулсан нэр бүхий хүмүүст төрийн дээд цол, одон, медаль гардууллаа. ХӨДӨЛМӨРИЙН БААТАР ЦОЛЫГ: Эрдэс баялгийн салбарын хөгжил, олон улсын хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэхэд идэвх санаачилгатай ажиллан, геологи, уул уурхайн салбарыг хөгжүүлэх чиглэлээр олон арван ном, товхимол туурвин, илтгэл, өгүүлэл хэвлүүлж, салбарын мэргэжилтэй боловсон хүчнийг бэлтгэхэд мэдлэг чадвараа дайчилж, Монгол Улсын уул уурхайн салбарын хөгжилд оруулсан жинтэй хувь нэмрийг нь үнэлэн Геологи, уул уурхайн яамны орлогч сайд асан, Монгол Улсын Аж үйлдвэрийн гавьяат ажилтан  Дугарын Рэнчинханд,
“Илүүдэл нүүрс хүчил ялгаруулахгүй байх ирэх цагийн шаардлагад бизнесээ бэлтгэе” 2023 оны нэгдүгээр сарын 31-ний өдөр "Шангри Ла" зочид буудалд ийм нэгэн уулзалтыг  Монголын бизнесийн зөвлөл  (МБЗ) бүх гишүүддээ зориулан уур амьсгалын технологийн компани болох  URECA-тай хамтран хийлээ.   Уур амьсгалын өөрчлөлт дэлхий нийтийг түгшээх болсон энэ цаг үед илүү тогтвортой, хариуцлагатай бизнесийн загварт шилжихийг хүсэж буй компаниудад мэдээлэл өгөх, туршлага хуваалцах, шинэлэг санаа болон инновац технологийн боломжуудын талаар хэлэлцүүлэг өрнүүлэх, тогтвортой байдлын тайлан гэгдэх  ESG тайлагналын ач холбогдол, хөрөнгө босгох  шинэ боломжуудын талаар мэдээлэл өгөх зорилготойгоор уг уулзалтыг  зохион байгуулжээ. Энэ уулзалтад 150 гаруй хүн оролцлоо. ESG нь байгаль орчин, нийгэм, компанийн засаглал гэсэн гурван чиглэлээр компанийн үйл ажиллагааг хамарсан өгөгдлийг ил болгосон тайлан юм. Уг тайлан нь хөрөнгө оруулагчид болон бусад оролцогч талуудад тухайн бизнесийн эдгээр гурван чиглэлд үзүүлэх нөлөөллийн талаарх тойм мэдээллийг өгдөг.
Саудын Араб цэвэр эрчим хүчний салбарт 270 тэрбум долларын хөрөнгө оруулалт хийнэ Саудын Араб 2030 он гэхэд нүүрсхүчлийн хий бага ялгаруулдаг эрчим хүчний төслүүдэд 270 тэрбум долларын хөрөнгө оруулалт хийнэ гэж Эрчим хүчний сайд Абдулазиз бин Салман мэдэгдэв. Мөн тус улс цахилгаан эрчим хүчний сүлжээгээ өргөжүүлж, шинэчлэхэд хөрөнгө оруулна гэж тэрбээр нэмж хэлэв. Бид устөрөгчийн тэргүүлэгч экспортлогч болж, хүнд үйлдвэрүүдийг цэвэр устөрөгчөөр хангаж,   ногоон хөнгөн цагаан, ган, бордоо болон бусад ногоон бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхийг зорьж байна. “Саудын Арабын вант улсын эцсийн зорилго бол цахилгаан эрчим хүч экспортлогч орон болох юм” гэж Эрчим хүчний сайд хэлэв. Үүний тулд Эр-Риядын Засгийн газар тус улсын цахилгаан дамжуулах сүлжээг өргөжүүлэхийг зорьж байгаа.
П.Ганхүү: Тавантолгой-Зүүнбаянгийн төмөр замаар энэ онд 5 сая тонн нүүрс экспортлох тооцоо гарсан “Монголын төмөр зам” ТӨХК-ийн Гүйцэтгэх захирал П.Ганхүүгээс Монголын төмөр замын сүлжээний тэлэлтийн талаар зарим зүйлийг тодрууллаа. Манай улсын үндэсний төмөр замын сүлжээ өргөжин тэлж байна. Тавантолгой-Зүүнбаян чиглэлийн 416.1км төмөр замыг танай компани гүйцэтгэсэн.  2023 онд танай компани ямар бүтээн байгуулалтад оролцох вэ? Монгол Улсын Засгийн газрын Шинэ сэргэлтийн бодлогын хүрээнд Боомтын сэргэлтийг чухалчилж байгаа. Энэ хүрээнд Монголын төмөр зам ТӨХК-ийн хувьд 2022 оны сүүлийн хагас жил, 2023 онд бүтээн байгуулалтын ажил эрчимжиж байна. Засгийн газраас баруун болон зүүн босоо чиглэлийн төмөр замын концессын эрхийг Монголын төмөр зам ТӨХК-д олгосон.
“Mining Mentor 2023” хөтөлбөрийн нээлт боллоо “Эрдэс баялгийн салбарын аж ахуйн нэгж, байгууллагуудын удирдлага ба инженерүүдэд зориулсан менторшип-2023” хөтөлбөрийн нээлт өчигдөр “Экспресс Тауэр”-ийн сургалтын танхимд боллоо. Тус хөтөлбөр нь танхим, цахим хосолсон хэлбэрээр зургаан сар үргэлжлэх юм. “Эрдэс баялгийн бодлогын судалгааны институт” ТББ (Mineral Policy Research Institute) байгууллагаас санаачлан “Обзерв Консалтинг” ЗҮБ хэрэгжүүлэгчээр ажиллан Монголын Уул Уурхайн Үндэсний Ассоциаци, Монголын Үйлдвэрлэлийн Геологичдын Холбоо хамтран зохион байгуулж байна. “Эрдэс баялгийн бодлогын судалгааны институт” ТББ-ын зөвлөх, судлаач Ц. Мөнгөншагай “2018 оны менторын хөтөлбөрт оролцоод эрдэс баялгийн салбар ямар бодлого, стратегитэй хөгжих юм бэ гэсэн анхны асуултыг өөртөө тавьж байлаа. Судалгаа хийгээд үзэхэд салбарын өрсөлдөөний нөхцөл, зах зээлийн орчинд тодорхойгүй зүйл олон байсан.
ХААН, “Хас”, Худалдаа хөгжлийн банкуудын IPO зарлах ажлыг ирэх зургаадугаар сараас өмнө зохион байгуулна Монголбанкны ерөнхийлөгч Б.Лхагвасүрэн   (2023.01.31) Улсын Их Хурлын даргатай уулзаж, цаашдын ажлын төлөвлөгөөгөө танилцууллаа. Экспортыг нэмэгдүүлж, эдийн засгийг тогтворжуулах чиглэлээр Засгийн газар, холбогдох яамд болон бусад төрийн байгууллагуудтай хэрхэн хамтран ажиллах, 2023 оны эдийн засгийн өсөлтийг өнгөрсөн оныхоос бууруулахгүй байх, төлбөрийн тэнцлийн алдагдлыг багасгах, экспортыг дэмжиж, импортыг орлуулах тал дээр хэрхэн ажиллахаа тусгасан төслөө УИХ-ын даргад өргөн барив. УИХ-ын дарга Г.Занданшатар Улсын Их Хурлын Төсвийн, Эдийн засгийн байнгын хороод болон Эдийн засаг, хөгжлийн яамнаас байгуулсан ажлын хэсэгтэй хамтран Экспортыг дэмжих, эдийн засгийг тогтворжуулах арга хэмжээний тухай төслийн талаарх хэлэлцүүлгийг ирэх хоёрдугаар сарын 9-нд зохион байгуулах чиглэл өглөө.
Монгол Улс авлигын индексээр 33 оноо авч 180 улсаас 116-д жагслаа  Сүүлийн таван жилд Монголын авлигын төсөөллийн индексийн оноо анх удаа буурсан. 2017 онд 36 оноо авч 180 орноос 103  дугаарт жагсаж байсан. Харин 2019, 2020, 2021 онд 35 оноо авч зогсонги байдалд орсон бол 2022 онд 33 оноо авч 180 улсаас 116-д жагсаж байна.  ХБНГУ-д төвтэй “Транспэрэнси Интернэшнл” байгууллагаас 2023 оны нэгдүгээр сарын 31-ний өдөр нэгэн цагт дэлхий нийтийн 2022 оны авлигын төсөөллийн индексийг зарлалаа.  “Транспэрэнси Интернэшнл Монгол” байгууллагын тэргүүн Л.Төр-Од, "Транспэрэнси Интернэшнл” байгууллага 1993 онд байгуулагдсан, 30 жил үйл ажиллагаа явуулж байгаа. Авлигын төсөөллийн индексийг 1995 оноос хойш дэлхий нийтийн ихэнх улс орныг хамруулан олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн индекст суурилан судалгаа хийдэг.
“Өрмийн ахмадууд, алдартнууд 2023” хүндэтгэлийн уулзалт боллоо Монголын Өрөмдлөгийн Холбооноос сар шинийн баярын өмнө уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Өрмийн ахмадууд, алдартнууд” хүндэтгэлийн уулзалтыг өчигдөр “Эрдэнэ Дрийлинг” компанийн хурлын танхимд зохион байгууллаа.
Дэлхийн зэсийн хамгийн том төслүүд-2023 он “Ирэх 10 жилийн хугацаанд хэрэгжиж эхлэх төслүүдээс 9.7 сая тонн зэсийг шинээр нийлүүлэх шаардлагатай байна” гэж “Wood Mackenzie” судалгааны компани  тооцоолжээ. Ногоон эрчим хүчний эрэлт хэрэгцээ, зэсийн нийлүүлэлтийн хоорондох “энэ асар том зөрүүг” арилгахыг дэлхийн үйлдвэрлэгчдэд уриалах болно.   Ирээдүйн зэсийн нийлүүлэлтийг тоймлох үүднээс Mining Intelligence нь хэрэгжиж эхлээгүй хамгийн том  зэсийн  10 төслийн жагсаалтыг гаргажээ. Бид өөрсдийн шалгуурт үндэслэн бүтээн байгуулалт болон ашиглалтын шатанд шилжсэн ОХУ дахь Удокан зэсийн томоохон орд, Монгол дахь Оюутолгой хамтарсан үйлдвэрийг хассан болно.
Д.Болд: Хавирга-Ар хашаат боомтын иргэд зорчих хөдөлгөөнийг хоёрдугаар  сарын 15-наас эхлүүлэхээр бэлтгэж байна Засгийн газраас боомтын сэргэлтийн бодлогын хүрээнд төмөр зам, дэд бүтцийг сайжруулах, хилээр нэвтрүүлэх чадварыг нэмэгдүүлэх чиглэлд анхаарал хандуулан ажиллаж байна. БНХАУ-тай хиллэдэг боомтуудын хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх чиглэлд ямар ажлууд өрнөж буй талаар Гадаад харилцааны яамны Хилийн хэлтсийн дарга Д.Болдоос тодрууллаа.  Монгол Хятадын хилийн боомт, тэдгээрийн дэглэмийн тухай хэлэлцээрийг 2004 онд байгуулсан Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр гэж бий. Энэ хэлэлцээрт 2020 оны есдүгээр сарын 15-нд нэмэлт, өөрчлөлт оруулсан. Хэлэлцээрт зааснаар хоёр улсын хилд 17 боомт ажиллах ёстой. Тэрхүү 17 боомтоос сүүлд шинээр тохирсон дөрвөн боомт нь одоогоор ажиллах нөхцөл бүрдээгүй байна. 
Авлигын төсөөллийн индексийг зарлана Германд төвтэй “Трансперенси интернэшнл” байгууллагаас жил бүр улс орнуудын авлигын төсөөллийн индексийг дэлхий дахинд нэгэн зэрэг зарладаг. Америк, Герман, Англи, Швейцар, Хонконгод байдаг 13 байгууллагын судалгаа, үнэлгээний авлига болон түүнд холбогдох хэсгийн үзүүлэлтийг уг байгууллага сонгон авч тодорхой аргачлалын дагуу индексийг тооцдог. Тодорхойлохдоо 0-100 онооны хооронд дүгнэнэ. Бага оноо нь өндөр авлигатайг илтгэх бол 100 оноо нь  авлигагүйг тодорхойлдог.  
Рио Тинто баруун Австралийн цөлд цацраг идэвхт капсул алджээ Рио Тинто групп Баруун Австралийн цөлөөр дайран өнгөрдөг 1400 км хурдны замын дагуу “маш өндөр цацраг идэвхт” капсулаа алдсан байна. Рио Тинтогийн төмрийн хүдрийн салбарын тэргүүн Саймон Тротт ням гарагт хийсэн мэдэгдэлдээ "Бид энэ үйл явдлыг маш нухацтай авч үзэж байна" гэж мэдэгджээ. "Энэ үйл явдал нь маш их санаа зовоож байгаа бөгөөд бид Баруун Австралийн иргэдэд айдас түгшүүр төрүүлсэнд харамсаж байна." Рио Тинто болон Баруун Австралийн Засгийн газар 8 миллиметр урттай, бага хэмжээний цацраг идэвхт изотоп цезий-137 агуулсан цацрагийн үүсгүүрийг хайж байна.
АНУ руу шууд нислэг хийх бэлтгэл ажил нэг алхам урагшиллаа  Зам, тээврийн хөгжлийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга С.Батболд АНУ-ын Төрийн департаментын Эдийн засаг бизнесийн хэргийг хамаарсан туслах Төрийн нарийн бичгийн даргын орлогч Ричард Т.Ёнеока нар 2023 оны нэгдүгээр сарын 24-ний өдөр Агаарын тээврийн тухай хэлэлцээрийн төслийг эцэслэн тохирч, Зөвшилцөх санамж бичигт гарын үсэг зурлаа.   АНУ-ын олон улсын нисэхийн “Агаарын нээлттэй орон зай” бодлоготой нийцсэн орчин үеийн харилцааны суурийг энэхүү хэлэлцээрээр хоёр орны иргэний нисэхийн салбар хооронд байгуулж буй юм. Ингэснээр нислэгийн багтаамж болон давтамж хязгаарлалтгүй болж, чиглэл сонгох, аяллын дугаар хамтран эзэмших зэрэг боломжууд нээгдэнэ.   Хоёр тал өөрсдийн дотоод зохицуулалтуудыг гүйцэтгэж дууссанаар хэлэлцээрт гарын үсэг зурж, хэлэлцээр хүчин төгөлдөр болох юм.
Валютын нөөц 3.4 тэрбум ам.доллар байна Монголбанкин дахь валютын нөөц 2022 оны 12 дугаар  сард 3.4 тэрбум ам.доллар болж өмнөх сараас 15.3 хувиар өссөн байна. Валютын нөөц  өнгөрсөн оны эхэнд энэ үзүүлэлт 3.9 тэрбум  ам.доллар байсан бөгөөд нөөц  22.1 хувиар буурч байсан юм.  3.4 тэрбум доллар нь манай улсын импортын таван сарын хэрэгцээг хангах хэмжээний нөөц бөгөөд манай улс сард 1 тэрбум ам.доллараар шатахуун, тослох материал авдаг бол тансаг зэрэглэлийн авто машин жин дарахуйц хэмжээний ам.доллар урсгадаг талаар Монголбанкны эдийн засагч мэдээлсэн. 
Салхитын уурхайн хаалтын жишиг төслийн “Мэдээлэл солилцох өдөрлөг” боллоо  Канад Улсын Гадаад хэргийн яамны санхүүжилттэй “Монгол Улс: Институцийн өөрчлөлт хийх замаар эрдэс баялгийн менежментийг сайжруулах” MERIT төсөл,  төрийн өмчит “Эрдэнэс Монгол” группийн охин компани “Эрдэнэс Силвер Ресурс” ХХК  Салхитын мөнгө, алтны ордын Хаалтын менежментийн төлөвлөгөөг жишиг байдлаар боловсруулж байгаа билээ. Салхитын уурхайн хаалтын менежментийн төлөвлөгөө боловсруулах жишиг төслийн хоёрдугаар улирал 2022 оны арванхоёрдугаар сарын 15-нд дуусч, төслийн гуравдугаар улирал эхэлсэн юм. Төслийн Үндэсний зөвлөхүүд өөрсдийн хариуцсан хаалтын төлөвлөгөөний бүх бүлгийг энэ улиралд багтааж бүрэн боловсруулж дуусгахаар ажиллаж байна.
“Оюу Толгой” 2022  оны IV улирлын тайлангаа танилцууллаа  “Оюу толгой” компани 2022 оны IV улирлын үйл ажиллагааны голлох үзүүлэлт, гүний уурхайн төслийн явцаа өнөөдөр танилцууллаа.  2022 онд Оюу толгой үйлдвэрлэлээ амжилттай өрнүүлж, нэгдүгээр сард хийсэн гүний уурхайн огтлох малтлагаас хойш бүтээн байгуулалтаа ахиулан ажиллаж, Монгол Улсын эдийн засагт томоохон хувь нэмэр оруулжээ.  “Оюу толгой” компанийн 2010-2022 оны хооронд дотоодод зарцуулсан мөнгөн хөрөнгө 15 тэрбум ам.доллар буюу 34 их наяд төгрөгийг давсан ба тус дүнгийн 75 хувийг дотоодын худалдан авалтад зарцуулжээ. “Оюу толгой” компанийн Гүйцэтгэх захирлын үүрэг гүйцэтгэгч Жак ван Тондер “Өмнийн говьдоо урьдчилан тооцоолоогүй нөхцөл байдалд дэлхийн жишигт нийцсэн уурхайг бүтээн байгуулж буй уурхайчдаараа би бахархаж байна. Бид өнөөг хүртэл нийт 19 хүдэр буулгуурыг тэсэлсэн байна” гэв.
Монгол Улс Рио Тинтогоос зэсийн уурхайн өргөтгөлийн зардлыг нэмэхгүй байхыг уриаллаа Монгол Улс Рио Тинтогоос уурхайн өргөтгөлийн ажлын зардал болох 7.06 тэрбум ам.долларын төсвөө цаашид нэмэгдүүлэхгүй байхыг хүслээ. Гүний уурхайн бүтээн байгуулалтын өргөтгөлийн асуудлаар хоёр талын маргаан дөнгөж саяхан дууссан. Рио өнгөрсөн онд Монгол Улсын эзэмшлийн 34%-д ногдох 2.4 тэрбум ам.долларын өрийг тэглэж, нэмэлт зээлийн санхүүжилт нэмэхгүй байхаар тохиролцсон.   Уурхайн төслийг өргөтгөх зардал 2016 онд 5.3 тэрбум ам.доллараар хэмжигдэж байснаас өсөж, маргаан үүссэн. Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн сайд Ж.Ганбаатар өнгөрсөн нэгдүгээр сарын 16-нд Ройтерс агентлагт видео ярилцлага өгөхдөө “Засгийн газар Рио Тинтогоос төсвөө нэмэхгүй байхыг хүссэн” гэж хэлэв. Харин Рио Тинто энэ талаар мэдээлэл өгөхөөс татгалзсан байна.
Дэлхийн тэргүүлэх зэс үйлдвэрлэгчид Дэлхий даяар эрчим хүч, харилцаа холбоо, цахилгаан бараа, барилгын салбар, аж үйлдвэрийн машин механизм, тоног төхөөрөмж, тээврийн хэрэгсэл, өргөн хэрэглээний болон бусад ахуйн хэрэглээний салбаруудад эрэлт хэрэгцээ сүүлийн 50 жилд дунджаар 3 дахин өсжээ. Олон улсын зэс судлалын группийн судалгаанаас үзэхэд тоног төхөөрөмж үйлдвэрлэлийн салбар хамгийн том эцсийн хэрэглэгч салбар бөгөөд дараа нь барилга ба дэд бүтцийн салбарууд зэсийг их хэрэглэдэг.
“Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн ажилтнуудыг авах сонгон шалгаруулалт үргэлжилж байна Төрийн өмчит уул уурхайн үйлдвэрийн газруудын нэгдсэн бодлого, удирдлага менежментээр ханган ажиллах, хөгжлийн бодлогыг хэрэгжүүлэх  үүрэг бүхий “Эрдэнэс Монгол” ХХК байгуулагдаад 15 жил болсон ч үндсэн үүргээ бүрэн дүүрэн хэрэгжүүлж чадаагүй гэсэн дүгнэлтийг Засгийн газар хийсэн.  Тиймээс бүтэц, зохион байгуулалтын өөрчлөлт хийж, менежментийн баг байгуулан олон улсад болон дотооддоо хөрөнгө босгох чиглэлүүдэд анхаарал хандуулж, Монгол Улсын баялгийн санг бүрдүүлэх, хөгжүүлэхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулах томоохон компани болгох зорилтоо ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан танилцуулсан. Үүний тулд  “Эрдэнэс Монгол”-д өндөр ур чадвартай мэргэжилтэн ажиллаж, цалин хангамжийн хувьд ч Монголдоо толгой цохих хэмжээний компани байх учиртай гэж мэдэгдээд, тус компанийн Гүйцэтгэх захирлаас бусад 88 ажлын байранд нээлттэй сонгон шалгаруулалт зарласан билээ. 
Богдхан төмөр замын зурваст орсон 496 га газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авахыг дэмжив Засгийн газрын 2022 оны 51 дүгээр тогтоолоор нийслэлийн Сонгинохайрхан, Хан-Уул дүүрэг, Төв аймгийн Аргалант, Алтанбулаг, Сэргэлэн, Баян сумын нутаг дэвсгэрт баригдах “Богдхан төмөр зам” төслийн төмөр замын шугамын чигийг баталсан.  Уг тогтоолд ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлөөр олгосон талбай болон давхацсан газрыг чөлөөлөх, шинээр газар олгохгүй байхыг холбогдох албан тушаалтнуудад үүрэг болгожээ.  Уг тогтоолын хэрэгжилтийг хангах зорилгоор Газрыг тусгай хэрэгцээнд авах тухай асуудлыг Нийслэлийн Засаг даргын Эдийн засаг, дэд бүтцийн асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч Ж.Сандагсүрэн өчигдөр болсон /2023.01.26/ Нийслэлийн Засаг даргын зөвлөлийн хуралд  танилцуулсан байна. 
64 65 66 67 68 69 70